Wat is oedeem?
Oedeem is een abnormale ophoping van vocht in bv. been, arm, romp, genitaliën, hals of gezicht. Dit kan ontstaan door verschillende oorzaken en aandoeningen waarbij het lymfestelsel beschadigd raakt of niet goed werkt. Bekende mogelijke oorzaken zijn na de behandeling van (borst)kanker, vaatproblematiek, een trauma of operatie, wondroos of ongelijkmatig verdeeld vetweefsel (lipoedeem). Ook kan het zijn dat in aanleg de afvoer van het lymfestelsel niet voldoende is. Door de zwelling van de weefsels kan er pijn, een vermoeid en zwaar gevoel en bewegingsbeperking ontstaan in het lichaamsdeel.
Kennis en kunde van de oedeemfysiotherapeut
De oedeemfysiotherapeut heeft kennis en vaardigheden om verschillende soorten oedeem, de ernst ervan, eventuele huidveranderingen en bijkomende klachten te onderzoeken en te behandelen. Dit geldt, naast lymfoedeem, ook voor veneus oedeem en lipoedeem. De oedeemfysiotherapeut heeft naast de basisopleiding fysiotherapie een specialisatie in de oedeemtherapie behaald.
Behandeling door de oedeemfysiotherapeut
Tijdens behandelingen wordt, afhankelijk van het type oedeem, compressietherapie toegepast in combinatie met oefentherapie en manuele lymfedrainage (MLD). Compressietherapie kan bestaan uit zwachtelen, het aanmeten van therapeutisch elastische kousen, of een klittenbandsysteem. Om het effect van de lymfedrainage te behouden zal er zoveel mogelijk gebruik gemaakt worden van een vorm van compressie. MLD is een rustige, zachte vorm van afvoerende massage waarbij verschillende handgrepen toegepast kunnen worden. Daarnaast kan lymftaping als ondersteuning van de MLD gebruikt worden. Door middel van oefentherapie zal ook geprobeerd worden het oedeem te reduceren. De oefentherapie bestaat niet zelden uit ademhalings- en ontspanningsoefeningen. Indien er, naast het oedeem, ook sprake is van bv. bewegingsbeperking van een gewricht of littekenweefsel ontstaan door operatie of bestraling, kan de oefentherapie ook bestaan uit mobiliserende, actieve oefentherapie. Ook zal de oedeemfysiotherapeut aandacht besteden aan huidverzorging, en aan materialen en adviezen waarmee u kunt leren om zelfcontrole over de klachten te houden na afloop van de behandelperiode (zelfmanagement). De oedeemfysiotherapeut heeft hierbij ook aandacht voor de effecten die het oedeem op u en uw functioneren heeft en begeleidt u in training en een gezonde leefstijl.